SES ARALIKLARI

Ses aralığı tanımı kısaca " Bir sesin diğer sese olan uzaklığı " olarak yapılabilir. Batı müziğinde 12 adet sese sahip olduğumuzu daha önce öğrenmiştin. Aşağıdaki tabloda her bir aralık için kullanacağımız tanımlamaları ve aralık mesafelerini göreceksin. Daha sonra bu aralıkların fonksiyonlarından bahsedeceğiz.

Root ( Kök Ses ) m2 ( Minör 2 / Küçük 2 ) M2 ( Majör 2 / Büyük 2 ) m3 (Minor 3 / Küçük 3 ) M3 (Major 3 / Büyük 3 ) P4/T4( Perfect 4 / Tam 4 ) b5/-5/#4 ( Flat 5 / Bemol5 ya da Eksik 5(-5) ) P5/T5 ( Perfect 5 / Tam 5 ) m6 ( Minor 6 / Küçük 6 ya da #5(artık 5) (+5) olarak da kullanılabilir) M6 ( Major 6 / Büyük 6 ya da 7bb olarak da kullanılabilir ) m7 ( Minor 7 / Küçük 7 ) M7 ( Major 7 / Büyük 7 ) Octave ( 8'li ya da Oktav olarak da kullanılabilir )

Örnek olarak C sesini kullanıyoruz ve kromatik bir şekilde aralıkları tespit ediyoruz ;

C: Kök C#: 2b ( küçük 2 ) D: 2 ( Büyük 2 ) D#: 3b (küçük 3 ) E: 3 ( büyük 3 ) F: 4 ( Tam 4 ) F#: -5/+4/b5/#4 ( Eksik 5 ya da Artık 4 ) G: 5 ( Tam 5 ) G#: +5(#5)/6b ( Artık 5 ya da küçük 6 ) A: 6/7bb ( Büyük 6 ya da 7 çift bemol ( 7bb) A#: b7 ( küçük 7 ) B: 7 ( Büyük 7 ) C: 8 ( OKTAV )

Yukarıdaki sıralamaya dikkat edilmeli , iki adet 2 li aralığımızın ilki küçük ikincisi büyük , iki adet 3 lü aralığımızın ilki küçük ikincisi büyük. Ardından takip eden ses Tam 4'lü aralığında , bir sonraki aralık yani 4. derecenin artması ( #4 ) aynı zamanda 5. derecenin de eksilmesi (b5) anlamına gelmektedir.

Bu dereceden sonra Tam 5'li aralık gelmekte ve Tam 5'li aralık #5 ya da başka bir tanımla küçük 6'lı olmaktadır. Ardından büyük 6'lı aralığımız geliyor , bu aralık büyük 7'li aralığından 1 tam ses uzaklıktadır bu sebeple 7bb olarak da adlandırılacaktır. Son olarak küçük 7 ve büyük 7'li aralıkları takip ediyor ve Oktava geldiğimizde başlangıç sesimizin 1 oktav tizleşmiş pozisyonuna ulaşıyoruz.

ÖNEMLİ NOT: Uzantı ( extended ) aralıklar 4 sesli akorlar bölümünde incelenecektir. Şimdilik ses aralıklarımızın sadece bu kadar olduğunu kabul ediyoruz. Ses aralıklarını bir de gitar üzerinde pozisyona göre hazırlamayı uygun gördüm , aşağıda her bir aralık için ayrı bir form göreceksin bu formlar " KÖK SESİN DİĞER ARALIĞA OLAN POZİSYONLARI " dır. Ses aralıklarını gitarının üzerinde tanımları ile birlikte ezberlemeye çalışmalısın !!! Başlangıç sesimiz ( Root ) kök ses / karar ses olarak belirlediğimiz ses. Örnekte bunun C sesi olacağından bahsetmiştik. C sesinden kromatik olarak hareket etmeye başlıyoruz.

C-C# , küçük 2'li aralığı. Formda b2 yani bemol 2 olarak kısaltma kullanılmıştır.

C-D , Büyük 2'li aralığı. Formda sadece 2 rakamı ile gösterilmiştir.

C-D# / C-Eb , küçük üçlü aralığı , bir başka tabirle minör 3'lü. Formda gördüğünüz üzere küçük aralıkta olduğu için b3 yani Bemol 3 olarak ifade ettim.

C-E , Büyük 3'lü aralığı yani majör 3'lü aralığı. Formda 3 rakamı ile ifade edildi.

C-F seslerinin birbirlerine olan mesafesi Tam 4'lü aralığındadır , formda bu durum " T4 " ile ifade edilmiştir.

C-F# aralığı yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere b5 yani eksik 5'li (-5) aralığıdır. Aynı aralık unutmayanız ki #4(+4) olarak da ifade edilebilirdi.

C-G aralığı Tam 5'li aralığıdır. Bu sebeple tabloda T5 olarak ifade edilmiştir. E ve A telinde yer alan pozisyon açısına dikkat ediniz.

C-G# aralığı ise küçük 6'lı aralıktır(bemol6). Klavyenizde yukarıdaki pozisyondadır. Bu aralık aynı zamanda tam 5 aralığının yarım ses tiz hali olduğu için +5 ya da #5 olarak da ifade edilir.

C-A aralığı , yani büyük 6'lı aralık. Başka bir ifade şekli ise 7bb( 7 çift bemol ) , hatırlarsanız bu aralık 7'li aralığına 1 tam ses uzaklıktaydı 7bb ile ifade edilmesinin sebebi de budur.